Iruñeko Udaleko Mugikortasuneko eta Herritarren Segurtasuneko taldeek aurre egin behar diote mugikortasun eredu jasangarriago, bidezkoago eta pertsonengan zentratuago bateranzko trantsizioa gidatzeko erronkari. Horretarako, plangintza integral bat lantzen dute, oinezkoentzako espazioen hobekuntza, bizikleta-azpiegitura berrien sorrera eta garraio publikoaren lehentasun eraginkorra bultzatzeko.
Bere helburu nagusiak dira Iruñea hiri parekideagoa izatea, espazio publikoa moduen artean modu ekitatiboago eta jasangarriago batean banatuz, irisgarriago, desgaitasuna duten pertsonei modu autonomoagoan eta jasangarriagoan bizitzeko aukera emanez, hiri birnaturalizazioa bultzatuz, egonaldi eremu berriak sortuz, non ongizatea eta topaketa lehenetsiko diren, seguruagoa, “bide diseinu seguruaren” printzipioak aplikatuz puntu beltzak ezabatzeko eta hiri ingurune seguruak diseinatzeko.
Hiriaren testuinguruarekin eta lehentasunekin bat datorren proposamen errealista bat egiteko, garrantzitsua da honako gako hauek kontuan hartzea:
Teknologia eta datuen integrazioa hobetzeko tartea dago. Gaur egungo sentsorizazioa mugatua da, interoperabilitate txikia dago eta datuen ustiapen eskasa erabakiak hartzeko informazioa emateko orduan. Adierazleen aurretiazko ebaluazioa funtsezkoa da arriskua arintzeko eta inpaktua maximizatzeko diseinu-agertokiak alderatzeko.
Hiriko esku-hartzeak planifikatzea, modu jasangarriei lehentasuna emateko, mugikortasun jasangarriaren piramidea eta kalitatezko espazio publiko baten diseinua kontuan hartuta, non moduen eta bizi-eredu aktiboago eta osasungarriago baten arteko koexistentzia sustatuko den.
Mugikortasunean gertatzen diren aldaketen eta horiek gizarte osoarentzat dituzten onuren komunikazioa hobetzeko ariketa bat egin behar da. Gaur egun, gizartearen erresistentzia dago neurri horien epe luzerako onurak ez ulertzeagatik, desplazamenduei dagokienez hartutako ohiturengatik eta ohitura horiei zuzenean eragiten dieten neurri murriztaileak zalantzan jartzeagatik.
Udaleko Mugikortasuneko eta Herritarren Segurtasuneko taldeei mugikortasun jasangarria sustatuko duten hiri esku-hartzeak planifikatzen lagunduko dien irtenbidea, espazio publikoaren irisgarritasuna eta kalitatea hobetuz.
Jarraian, soluzioak estali litzakeen erabilera potentzialeko kasuak deskribatzen dira. Hala ere, enpresa hautagaiak beste irtenbide berritzaile tipologia bat proposatzera gonbidatzen ditugu:
Denbora errealeko mugikortasun multimodalaren datuak modu integratuan bistaratzea, oinezko pertsonak, txirrindulariak/MPIak, garraio publikoa eta ibilgailu motordun pribatuak bereiziz. Erabilera-ereduak zonen edo bide-moten arabera identifikatzea, eta segmentuen arabera modalitatea birbanatzeko agertokiak modelatzea.
💡 Nahi diren datuen eta/edo funtzionalitateen adibideak: bidaia denboretan aldaketak aurreikusten dituen desplazamendu multimodalen simulagailua, datu geruzak (egungo trafikoaren intentsitatea eta beharrezko trafikoaren zenbatespena, batez besteko abiadurak, emisioak, irisgarritasun unibertsala, istripuak), babes bereziko eremuen identifikazioa (osasun zentroak, eskolak, etab.), soluzioen modelaketa eta inpaktuen zenbatespena agertokiaren arabera.
Irisgarritasun unibertsaleko estandarretara egokitutako hiri-espazioetako esku-hartzeen diseinu parametrikoa, hiri-agertoki simulatuetan txertatzeko gaitasunarekin. Irisgarritasun-premia desberdinak dituzten pertsonen ibilbidea simulatzeko gaitasuna, araudia betetzen dela automatikoki baliozkotzea eta parametroen konparazioa (kostua, xede-biztanleria, etab.) baloratuko dira.
💡 Nahi diren datuen eta/edo funtzionalitateen adibideak: azpiegitura berriak modelatzea, inpaktuen ebaluazioarekin (osasuna, emisioak, irisgarritasuna...) eta etorkizuneko agertokien ebaluazioarekin (urbanizazio berriak, klima, aldaketa demografikoak).
Irizpide anitzeko ebaluazio-sistema, hiriko esku-hartzeen eragina aztertu ahal izateko (berrurbanizazioak, garapen berriak, erabilera-aldaketak), adierazle kuantitatibo eta kualitatiboen arabera. Idealki, hainbat dimentsio integratuko lirateke, hala nola ingurumen jasangarritasuna (emisioak, hiri berdea, iragazkortasuna), garraioaren eraginkortasuna (denborak, gaitasuna, intermodalitatea), inpaktu ekonomikoa (kostuak, jarduera sortzea), ekitatea (biztanle taldearen araberako irisgarritasuna) eta erresilientzia klimatikoa.
💡 Nahi diren datuen eta/edo funtzionalitateen adibideak: esku hartzearen edo agertokiaren bidez ingurumenean eta osasunean duten eragina neurtzea, negozioetan duten eragin ekonomikoa kalkulatzea eta funtsezko ibilbideetan irisgarritasun unibertsala ebaluatzea.
Mantentze eta hobekuntza beharren azterketa dinamikoa, sentsoreen datuak, ikuskapenak, herritarren txostenak eta satelite bidezko datuak etengabe integratuz, etorkizuneko eraginak murrizteko. Lehentasun-algoritmoen bidez, eremu kritikoak identifikatu eta sailkatzen dira, arriskuaren, biztanleria-inpaktuaren, kostu-onuraren eta premiaren arabera.
💡 Nahi diren datuen eta/edo funtzionalitateen adibideak: datu topografikoen eta sozialen integrazioa bazterketa edo irisgarritasun gutxiko eremuak detektatzeko, aginte koadroa egoerarekin, kritikotasunarekin eta arriskuarekin, irizpide anitzeko lehentasun ereduak inbertsio agertokiekin aurrekontu simulazioarekin, esku hartze tipologien konparazioa.
Komunikazioko ariketa eta espazio partekatuak sortzea, herritarrek informatzeko eta elkarri eragiteko aukera izan dezaten, beren ingurunean aldaketak simulatuz, eragin indibiduala eta kolektiboa bistaratzeko eta iritziak edo iradokizunak emateko.
💡Nahi diren datuen eta/edo funtzionalitateen adibideak: dashboards sinplifikatuak, narratiba bisualak (bideoak, animazioak, storytelling interaktiboa), kontsulta parte-hartzailearen edo bozketaren funtzioak, feedback kanala denbora errealean (arazoen berri ematea, hobekuntzak edo balorazioa).
Tracasa Instrumental
Proposatutako soluzioak 7. Heldutasun Teknologikoko Maila (TRL 7) lortu beharko du gutxienez pilotuak irauten duen bitartean, eta horrek esan nahi du eragiketa-ingurune erreal batean baliozkotu ahal izango dela, baldintza praktikoetan funtzionatzen duela frogatuz.
Deialdia ebazteko, prozedura ireki sinplifikatua egiten da. Kasu horretan, jasotako proposamenak ebaluatuko dira, eta pilotua garatzeko 60.000 €-rainoko kontratua (BEZik gabe) eskuratuko duen enpresa irabazlea hautatuko da.
Gainera, prozesuak laguntza teknikoa eta estrategikoa, beharretara egokitutako mentoretzak, ezarpenaren jarraipena eta Innovation Laberako sarbidea jasotzen ditu. Era berean, soluzioek ikusgarritasuna jasoko dute programaren kanalen bidez, baita Demo Days bezalako ekitaldi espezifikoetan ere.
Proposamenak aurkezteko deialdia maiatzaren 14tik ekainaren 13ra egongo da zabalik.
Jarraitu beharreko urratsak:
TwIN Navarra es un proyecto impulsado por el Gobierno de Navarra y el Ayuntamiento de Pamplona, cuya ejecución lidera la empresa pública Tracasa Instrumental. Forma parte del proyecto RETECH "Biki digitaletan oinarritutako ekintzailetza- eta berrikuntza-ekosistemen azelerazioa", Europako Next Generation funtsek finantzatua.