Iruñea hiri- eta ingurumen-eraldaketaren une garrantzitsuan dago. 2030 Agendarekin eta trantsizio ekologikoaren erronkekin konprometituta, ingurumen eta hiri konplexutasun gero eta handiagoak airearen kalitateari ikuspegi integral batekin heltzea eskatzen du. Klima aldaketak, bero boladek, osasun publikoaren narriadurak eta hiri azpiegituren gaineko presioak markatutako testuinguruan, premiazkoa da hiriko ingurumen kudeaketaren ikuspegi sistemikoa eta proaktiboa hartzea.
Horrek esan nahi du kutsatzaileen monitorizaziotik hiriko ingurumen zikloaren kudeaketa integralera igaro behar dela, aireari, urari, lurzoruari, landarediari eta azpiegiturei buruzko datu erlazionatuak txertatuz, eta hiriko egunerokoa definitzen duten hiri eta gizarte ereduekin lotuz. Kudeaketa holistiko horrek aukera emango luke klima aldaketari lotutako arriskuei aurrea hartzeko eta hiria arintzeko, egokitzeko eta berroneratzeko estrategia koordinatuak garatzeko.
Erronka honen helburua da arriskuak aurreratzea, hiri estrategia erresilienteak diseinatzea eta pertsonen ongizatera eta epe luzeko jasangarritasunera bideratutako plangintza klimatiko integratua gidatzea ahalbidetuko duten soluzioak aurkitzea. Monitorizazio pasibotik ingurumen kudeaketa aktibo, prediktibo eta interkonektaturantz aurrera egitea ahalbidetuko duten soluzioak.
Jarraian, soluzioak estal ditzakeen gako estrategikoak eta erabilera kasuak deskribatzen dira. Hala ere, enpresa hautagaiak beste irtenbide berritzaile tipologia bat proposatzera gonbidatzen ditugu:
Ingurumen-datuak (airea, ura, lurzorua, klima) elkarrekin lotzen dituzten ereduak, hiri-portaera modu holistikoan ulertzeko eta erabaki arrazoituak hartzeko.
Hainbat iturri eta formatutako (sentsoreak, estazio meteorologikoak, satelitea, eraikuntza, mugikortasuna) datuak integratu, normalizatu eta gurutzatzea ahalbidetuko duen sistema, udal arlo desberdinek partekatutako egitura komun batean, informazioaren kalitatea, trazabilitatea eta eskalagarritasuna ziurtatuz.
Airearen, lurzoruaren, uraren, landarediaren eta hainbat eskalatako azpiegituren (hiria, auzoa, eraikina) arteko harremanak irudikatzen dituen espazio-eredu interaktiboa, hiri-sistemaren fluxuak eta sinergiak bistaratzeko, bai eta ingurumen-sentsibilitate handiko edo esku hartzeko aukera duten eremuak ere, datu estandarizatuetan eta denbora errealean oinarrituta.
Eremu kalteberen geruza anitzeko azterketa, ingurumen, hiri eta gizarte datuak gurutzatuta, arrisku klimatikoko, ingurumen desberdintasuneko edo hiri kalitate txikiko faktoreak pilatzen diren eremu kritikoak identifikatzeko.
Osasunari, azpiegiturari eta energiari eragiten dieten fenomeno klimatiko kaltegarriak aurreikustea eta arintzea, hiri erresilientzia hobetzeko azken helburuarekin.
Gainberotzeko egoerak aurreikustea, gune kritikoak identifikatzea eta esku-hartzeak iradokitzea, hala nola itzal naturala edo hiri-materialak berritzea.
Datu meteorologikoak eta emisioenak barne hartzen dituzten iragarpen-ereduak, kutsadura handiko gertakariei, haize kaltegarriei edo osasunerako baldintza kaltegarriei aurrea hartzeko, kutsadura-, saturazio termikoko edo estres hidrikoko gailurren aurreko alerta aurreratuekin.
Klima aldaketaren etorkizuneko agertokiei lotutako energia eskaeraren modelaketa, eraikuntza tipologia edo auzo desberdinetan.
Barneko zein kanpoko espazioetan pertsonen osasunean eta erosotasunean eragina duten ingurumen-baldintzak identifikatzeko neurketa eta eredu prediktiboak.
Sentsorika eta plataformak, espazio publikoetan zein udal eraikinetan (ikastetxeak, osasun zentroak, bulegoak) ingurumen datuak bildu eta aztertzen dituztenak, datu horiek osasun atalaseekin eta erosotasunarekin lotuz (tenperatura, CEO, PM2.5, zarata, hezetasuna).
Ingurumen-esposizioa osasun-arriskuekin eta lurralde-desberdintasunekin lotzen duen eredua, osasunean eragin larriagoak dituzten esku-hartzeak lehenesteko (eskola-eremuak, adinekoen egoitzak, hiri-ingurune trinkoak).
Hiriko esku-hartzeak (oinezkoentzat egitea, zuhaitzak landatzea, trafikoa mugatzea) ingurumen-osasunaren eta ongizatearen adierazleetan neur daitezkeen hobekuntzekin edo narriadurekin lotzen dituen sistema, arduradun publikoei beren ekintzen benetako eraginkortasuna bizi-kalitateari dagokionez baloratzea eta informatutako erabakiak hartzea erraztuz.
Tracasa Instrumental
Proposatutako soluzioak 7. Heldutasun Teknologikoko Maila (TRL 7) lortu beharko du gutxienez pilotuak irauten duen bitartean, eta horrek esan nahi du eragiketa-ingurune erreal batean baliozkotu ahal izango dela, baldintza praktikoetan funtzionatzen duela frogatuz.
Deialdia ebazteko, Nafarroako Foru Legearen 79. artikuluko prozedura erabiltzen da. Prozedura horren amaieran, finalista batek 5.000 €-ko (BEZik gabe) sari ekonomikoa jasotzen du, eta, gainera, kontratu sinplifikatu bat esleitzen zaio, 60.000 €-raino (BEZik gabe) pilotua garatzeko.
Gainera, prozesuak laguntza teknikoa eta estrategikoa, beharretara egokitutako mentoretzak, ezarpenaren jarraipena eta Innovation Lab programarako sarbidea jasotzen ditu. Era berean, soluzioek ikusgarritasuna jasoko dute programaren kanalen bidez, baita Demo Days bezalako ekitaldi espezifikoetan ere.
Proposamenak aurkezteko deialdia maiatzaren 14tik ekainaren 13ra egongo da zabalik.
Jarraitu beharreko urratsak:
Informazio guztia Tracasa Instrumentalaren deialdiaren oinarrietan dago zehaztuta. Sartu esteka honen bidez.
TwIN Navarra es un proyecto impulsado por el Gobierno de Navarra y el Ayuntamiento de Pamplona, cuya ejecución lidera la empresa pública Tracasa Instrumental. Forma parte del proyecto RETECH "Biki digitaletan oinarritutako ekintzailetza- eta berrikuntza-ekosistemen azelerazioa", Europako Next Generation funtsek finantzatua.
EU 
ES